Naturą komputerów jest to, że od czasu do czasu, coś nie działa w nich poprawnie, co może być sporą frustracją dla użytkownika. Na komputerach i laptopach z Windowsem jednym z narzędzi do rozwiązywania takich irytujących problemów, będzie tryb awaryjny. W tym artykule wyjaśnimy dokładnie, czym jest tryb awaryjny jak do niego wejść i co można z nim zrobić, aby potencjalnie naprawić nasz sprzęt.

Czym jest tryb awaryjny w Windowsie?

Tryb awaryjny to specjalne środowisko w systemie Windows służące do diagnozowania i rozwiązywania problemów z komputerem bądź laptopem. Inaczej niż standardowy interfejs Windows, tryb awaryjny jest uruchamiany tylko z najważniejszymi składnikami potrzebnymi do działania systemu. Oznacza to, że wykorzystuje on jedynie najważniejsze programy i sterowniki, a nie wszystko, co jest zainstalowane aktualnie na komputerze. Jeżeli problemy z komputerem nie występują w trybie awaryjnym, to (w większości przypadków) oznacza, że wszelkie niedogodności nie są spowodowane przez domyślne ustawienia oraz urządzenia Windowsa.

Jak włączyć tryb awaryjny, gdy system uruchamia się normalnie

Jeśli nasz komputer wciąż uruchamia się normalnie, to można bardzo łatwo wejść do trybu awaryjnego. Aby to zrobić:

1. 1. Przytrzymujemy klawisz Shift na klawiaturze.
   2. Klikamy przycisk Start (Windows) na pasku zadań.
   3. Wybieramy opcję zasilania i zaznaczamy “Uruchom Ponownie”.
      
      
   4. Czekamy, aż komputer się zresetuje. Zaraz po tym powinniśmy trafić do menu z niebieskim tłem. Wchodzimy tutaj do kategorii “Rozwiąż problemy” > “Opcje zaawansowane”.
      
   5. Klikamy na pozycję “Ustawienia uruchamiania”.
      
      
   6. Wybieramy przycisk “Uruchom ponownie”.
   7. Po ponownym uruchomieniu komputera zobaczymy listę z kilkoma opcjami. Wciskamy klawisz 4 na klawiaturze, aby uruchomić tryb awaryjny, 5 w celu uruchomienia trybu awaryjnego z obsługą sieci lub 6, gdy chcemy uruchomić tryb awaryjny z wierszem poleceń.
      
      

Jeśli wszystko zrobiliśmy poprawnie, to po kolejnym automatycznym restarcie komputera zobaczymy ekran trybu awaryjnego (łatwo go rozpoznać, bo tło pulpitu jest czarne). 

Jak włączyć tryb awaryjny, kiedy Windows nie działa

Kiedy mamy nieco poważniejsze problemy sprawiające, że Windows nie ładuje się poprawnie lub widzimy czarny ekran po włączeniu komputera, to wejście do trybu awaryjnego będzie wymagało pewnego obejścia. Kiedy chcemy to zrobić:

1. Włączamy nasz komputer. 
2. Zaraz po rozpoczęciu ładowania systemu (mały kręcący się okrąg) klikamy przycisk reset na obudowie komputera. Alternatywnie, jeśli nasz komputer nie posiada przycisku reset, możemy po prostu przytrzymać przycisk włączania, aby wyłączyć komputer i uruchomić go ponownie za pomocą tego samego przycisku.
3. Powtarzamy kroki 1 i 2 aż do wyświetlenia napisu “czekaj” przy ładowaniu systemu. Po chwili na ekranie powinno pojawić się menu odzyskiwania.
4. Teraz wybieramy opcję “Zobacz zaawansowane opcje naprawy”.
5. Tak samo, jak w powyższej instrukcji: wchodzimy w “Rozwiąż problemy” > “Opcje zaawansowane” > “Ustawienia uruchamiania” i wybieramy Uruchom ponownie.
6. Po ponownym uruchomieniu klikamy klawisz 4,5 lub 6 w celu uruchomienia trybu awaryjnego z opisaną funkcjonalnością. 

Co można zrobić w trybie awaryjnym?

Będąc w trybie awaryjnym, mamy wiele opcji na zdiagnozowanie i rozwiązanie problemów. Jednymi z najbardziej przydatnych/najczęściej używanych opcji dostępnych w trybie awaryjnym są:

• Kopiowanie danych na dysk zewnętrzny — Nieocenioną opcją w trybie awaryjnym będzie możliwość przeniesienia  naszych najważniejszych plików na nośnik zewnętrzny (np. pendrive). W ten sposób upewnimy się, że cenne dane przetrwają, nawet gdy problem z komputerem nie zostanie rozwiązany do końca. Dane w trybie awaryjnym skopiujemy zarówno za pomocą standardowej metody (eksploratora plików), jak i z wykorzystaniem dedykowanych aplikacji do backupu.
• Odinstalowywanie aplikacji i usuwanie plików — Czasami to zainstalowane aplikacje lub pobrane pliki mogą powodować powtarzające się błędy. Jeśli problemy zaczęły się dopiero po pobraniu danego programu, to warto sprawdzić, czy jego usunięcie z poziomu trybu awaryjnego rozwiąże nasze bolączki.

• Opcja przywracania do wcześniejszego punktu — Windows posiada opcję automatycznego tworzenia punktu przywracania, gdy instalujemy nowe aplikacje bądź sterowniki. Powinniśmy skorzystać z tej funkcjonalności, jeśli problem pojawił się po niedawnej aktualizacji programu/sterownika lub jego instalacji. Opcję przywracania do wcześniejszego punktu, znajdziemy, wchodząc w Panel sterownia > Odzyskiwanie > Otwórz przywracanie systemu..

• Sprawdzenie zgodności plików — W trybie awaryjnym możemy też użyć narządzenia do sprawdzania zgodności plików. Powinno ono automatycznie naprawić ewentualne błędy związane z plikami systemowymi Windows. Aby zainicjować to narzędzie, należy otworzyć program CMD, a następnie wpisać i zatwierdzić klawiszem Enter komendę “sfc /scannow”.
• Analiza aplikacji autostartu — Po uruchomieniu systemu automatycznie uruchamiane jest wiele aplikacji? Możliwe, że jeden z tych programów “zbuntował się” i Ci teraz kłopotów. Po wejściu do trybu awaryjnego Windows wyłączyć samoistne włączanie aplikacji dokładnie tak samo, jak w standardowej wersji systemu.
• Odinstalowywanie sterowników niektórych urządzeń — Niepoprawnie zainstalowane lub zaktualizowane sterowniki mogą prowadzić do szeregu różnorakich błędów: od samoistnie rozłączających się urządzeń, aż po problemy z wyświetlaniem treści na ekranie. Niestety czasami (naprawdę rzadko, ale jednak) ten problem pojawia się przez nieprawidłową aktualizację urządzenia w Windows Update. Na szczęście w trybie awaryjnym bez większych trudów odinstalujemy niepoprawne sterowniki dla poszczególnych urządzeń. Można do tego użyć menedżera urządzeń systemu Windows lub dedykowanych aplikacji typu DDU (do odinstalowywania sterowników kart graficznych).
• Skanowanie plików w poszukiwaniu wirusów i złośliwego oprogramowania — W trybie awaryjnym dość łatwo przeskanujemy dysk programem antywirusowym. W tym celu warto użyć zintegrowanej aplikacji Microsoft Defender lub innych popularnych programów tego typu.
• Formatowanie partycji — Podejrzewasz, że coś jest nie tak z partycją danego dysku. Uruchom aplikację “Utwórz i sformatuj partycje dysku twardego”, a otrzymasz wszystkie funkcje potrzebne do zdiagnozowania i naprawy nośnika.

Podsumowanie

Tryb awaryjny to specjalne środowisko systemu Windows uruchamiające tylko najbardziej konieczne zasoby. Po jego włączeniu można łatwiej zdiagnozować, a bardzo często nawet rozwiązać gnębiące nas problemy. Na komputerze z systemem Windows mamy kilka sposobów uruchomienia trybu awaryjnego. Większość z nich jest bardzo łatwa, a niektóre pozwalają nawet aktywować opisywaną funkcjonalność, gdy system nie ładuje się poprawnie. Po aktywacji trybu awaryjnego powinniśmy przede wszystkim zabezpieczyć nasze najważniejsze pliki i dane. Potem warto skorzystać też z kilku innych zintegrowanych funkcji, aby spróbować rozwiązać problemy z komputerem. Jeśli tryb awaryjny nie działa, to może oznaczać, że mamy poważniejszy problem z komputerem. Warto wtedy przemyśleć reinstalację systemu (UWAGA! Usuwa wszystkie pliki) lub skontaktowanie się z serwisem komputerowym.

Jeżeli chcecie dowiedzieć się nieco więcej na temat funkcji obecnych w komputerach, to zachęcamy do sprawdzenia naszego poradnika pokazującego aplikację Łącze do Windows oraz Boot Camp na macOS!